TẠM QUÊN THẾ KỶ XXI TẠI PUY DU FOU

Đây là nhật kí của mình, vào đêm cuối cùng ở Beaucouzé, trước khi bắt TGV trở lại Paris. Một vài trang hồi tưởng lại chuyến thăm Puy Du Fou - công viên lịch sử lớn nhất nước Pháp  thành lập vào năm 1977, nơi chúng ta sẽ tạm lãng quên thế kỉ 21 để về với các giai thoại lịch sử của xứ Gaules.

Đêm cuối ở Beaucouzé.

Chị K.L nói rằng: "Chị thích cách sống của em. Nó giống như một dòng sông."
Dòng nước an yên sẽ phiêu lưu đến nhiều vùng đất, say mê chiếc bóng của những nền văn hóa đổ mình trên nó...

-----

Hôm qua, mình đã đến Puy Du Fou. Đó là một vùng thuộc Vendée, miền Tây nước Pháp. Ở đó có một công viên chủ đề cũng tên là Puy Du Fou. Mình nghe nói, đó là theme park nổi tiếng thứ hai ở Pháp chỉ sau Disneyland Paris, và cũng là công viên được đánh giá là tốt nhất thế giới thuộc thể loại lịch sử - văn hóa vào năm 2017. Một theme park không có tàu lượn siêu tốc, chỉ có các không gian tương tác và chương trình biểu diễn theo chủ đề. Một cách vui chơi giải trí kết hợp với học hỏi kiến thức mà mình thích gọi là "effortless learning".

Công viên chia thành nhiều khu vực tái hiện lịch sử nước Pháp, từ thành cổ thời trung đại (cité médiévale), đến l'An mil (năm 1000 theo lịch Công giáo), làng cổ thế kỉ XVIII và cuối cùng là thế kỉ XX. Khi bước vào cổng, bạn sẽ lạc vào nước Pháp thế kỷ XX, sau đó xuôi dòng ngược về quá khứ. Đặt chân đến mỗi khu vực giống như chìm đắm vào không gian lịch sử của thời đại đó vậy. Có nhà cửa, làng mạc, trang trại, giếng nước, có cả ngựa, dê, và dân làng với các sinh hoạt thường ngày.

Một xưởng đóng giày mô phỏng tại làng cổ thế kỉ XVIII. Ở đây, mình còn ghé thăm xưởng rèn và xưởng làm dầu thơm từ các loại hoa và thảo mộc.

Trang trại nuôi gia súc thời xưa

Nguồn ảnh: France Comfort - Đây là khu vực Le Bourg 1900, là khu đầu tiên bạn được trải nghiệm khi đặt chân qua cổng của Puy Du Fou. Nhưng vì mình không có tấm nào chụp ở đây cả nên lấy tạm hình trên mạng vậy. Một thị trấn nhỏ xinh với vòng quay ngựa gỗ, nhà hát, cửa hiệu theo phong cách Victorian - Edwardian, các quán ăn và terrasse café ngập nắng.

Ở mỗi khu vực sẽ có những vở diễn lại những giai thoại lịch sử ở giai đoạn đó. Mình xem được 3 vở, mình kể lại theo dòng thời gian nhé:

LE SIGNE DE TRIOMPHE - DẤU CHỈ CHIẾN THẮNG

Nguồn ảnh: Lisa Cook

Xem vở này, mình được ngồi trong một đấu trường La Mã thời xưa, tương tự như ở Rome. Chú của mình là giáo sư tại l'UCO Angers giảng giải hầu hết các giai thoại mà mình xem trong ngày hôm đó, giúp mình có một cái nhìn sơ lược về lịch sử nước Pháp.

Vở kịch mở ra khung cảnh xứ Gaules dưới thời bị xâm lược bởi Đế chế La Mã của Jules César. Người Gaulois phụng thờ Thiên Chúa thay vì Hoàng đế khiến César vô cùng tức giận, ra lệnh trừng phạt họ bằng cách bắt bớ, hành xác, quăng cho thú dữ ăn thịt. Người Gaulois phải sống và thờ phụng một cách kín đáo, nhận biết nhau bằng dấu chỉ con cá. Con cá trong tiếng Hy Lạp cổ là ICHTHUS, viết theo chữ cái đầu:

Iesus - Christus - Theou - Uliou - Soter

Đấu trường La Mã mô phỏng ở Puy Du Fou

Hay là ICHTHYS (Iēsous Christos, Theou Yios, Sōtēr). Câu này có nghĩa là Jesus Christ, Con Một Đức Chúa Trời, Đấng Cứu Thế. Người Cơ Đốc thời La Mã khi gặp gỡ nhau, họ sẽ vẽ nửa con cá trên cát, nếu đối phương có thể vẽ nửa con cá còn lại để hoàn thành ký hiệu, đó là dấu chỉ cho thấy đó cũng là một người tin đạo. 

Trước sự mạnh mẽ và hung tợn của quân La Mã, người Gaulois đã hiệp lòng cầu nguyện, và Chúa đã làm phép lạ. Mình đi nhà thờ hàng tuần vẫn thấy biểu tượng ICHTHUS này, bên cạnh hình ảnh chim bồ câu. Hình tượng con cá cũng xuất hiện nhiều lần trong Kinh Thánh, như đoạn Chúa Jesus làm phép lạ biến năm ổ bánh mì và hai con cá thành thức ăn đủ cho năm ngàn người.

Hồi mình học tiếng Pháp có xem qua bộ truyện tranh và hoạt hình Astérix nói về một ngôi làng Gaulois chống lại sự áp bức của Đế chế La Mã dưới quyền Jules César. Chắc các bạn xem rồi, nhất là nếu bạn cũng học bilingue và học Idécaf =))). Nguồn ảnh: Phim Astérix - Vùng Đất Thánh

CUỘC XÂM LĂNG CỦA CƯỚP BIỂN VIKINGS

Nằm trong khu Le Fort de l'An Mil, vở diễn được dàn dựng trên nước với một con thuyền Vikings đặc trưng, tái hiện thế kỷ IX-X khi cướp biển Hungary tràn vào những ngôi làng yên bình của nước Pháp để cướp bóc.  Một lần nữa, nội dung vở kịch thể hiện đức tin xuyên suốt lịch sử của người Pháp, khi mọi sự bức hại kết thúc bằng phép lạ của Đức Mẹ trước lời cầu nguyện liên lỉ của người Gaulois. 

Người Vikings tràn vào Pháp từ cuối thế kỷ VIII, đầu thế kỷ IX. Mình đọc được là, vùng Normandie ở Pháp có nguồn gốc tên gọi từ chữ Normanni, có nghĩa là "người phương Bắc", ám chỉ cướp biển Vikings đến từ Bắc Âu. 

MOUSQUETAIRE DE RICHELIEU

Chương trình biểu diễn mà mình thích nhất ngày hôm đó là Mousquetaire de Richelieu trong khu Le Bourg 1900, chắc vì mình luôn thích nghệ thuật sân khấu. Diễn ra trong một nhà hát của thế kỷ XVII, vở diễn mang bối cảnh những năm 1630 - 1650, khi một chàng trai trẻ mồ côi với biệt tài huấn luyện ngựa đem lòng yêu cô gái du mục xinh đẹp người Tây Ban Nha.

Ngựa được sử dụng xuyên suốt vở diễn, nhấn mạnh vai trò quan trọng của loài động vật này trong lịch sử châu Âu. Vào thời La Mã, tại các đấu trường thường xuyên diễn ra các cuộc đua ngựa. Ngựa còn được sử dụng trong chiến tranh, và điều khiển ngựa thành thạo là tiêu chuẩn bắt buộc để được tấn phong hiệp sĩ. Hiệp sĩ trong tiếng Pháp là "chevalier" (với "cheval" nghĩa là con ngựa).

Cảnh "epic" nhất của vở này là vũ hội ở hoàng cung, khi các cô gái Bohemian nhảy điệu Flamenco và nước phun ra từ vó ngựa. Lần đầu tiên, mình thấy sân khấu mở rộng với tràn ngập nước và ánh sáng, những đôi chân uyển chuyển gõ nhịp trên nước theo điệu nhạc truyền thống của người du mục. Flamenco là điệu nhảy nảy sinh từ trong đau khổ, là sự lạc quan cất lên từ trong cảnh tăm tối của một bộ tộc bị xua đuổi, áp bức và tàn sát.

Mình tìm thấy script của toàn bộ vở kịch này ở đây, để dành xem lại:
http://puy-dhistoire.over-blog.com/2015/08/texte-de-mousquetaire-de-richelieu.html

Nguồn ảnh: Actu.fr

Hôm đấy còn được xem Le Mystère de La Pérouse, chương trình tương tác mới nhất của năm đó. Đóng vai các thủy thủ, tụi mình bước chân vào một con tàu lênh đênh trên biển, từ lúc chuyến hải trình bắt đầu cho đến khi tàu gặp bão và chìm xuống đại dương. Trên tàu có chỗ họp, ăn ngủ của thủy thủ, có kho trữ đồ ăn và súng đạn. Lúc bão bắt đầu nổi lên, tàu có hiệu ứng rung lắc như thật, không khí lạnh dần lên và có cả nước phun vào như thật. Bên ngoài cửa sổ hiện khung cảnh bão tố. Ở đây không cho chụp hình nên mình tìm hình trên mạng để minh họa nhé ^^.

Con tàu lúc nước tràn vào khoang - Nguồn ảnh: Puy Story

Hết rồi, hẹn bạn chuyến phiêu lưu lần sau nha!